Tomas19 juli 2007 – 19:18

De regering Kirchner loopt op haar laatste benen. Op 28 oktober trekken de Argentijnen naar de stembus voor algemene verkiezingen. Het Zuid-Amerikaanse land kende vier jaar van hoge economische groei en zelden geziene politieke stabiliteit. President Kirchner begon het verkiezingsjaar in januari dan ook met een tevredenheidsscore van bijna 70 procent en een stevige optie op herverkiezing. Maar het tij kan snel keren in Argentinië. Op zes maanden tijd daalde de populariteit van de president snel en zijn tevredenheidsscore ligt nu rond de 50 procent. Nog steeds voldoende om als favoriet naar de verkiezingen van oktober te trekken, maar de positie van Nestor Kirchner is niet langer onaantastbaar.

De dalende populariteit van de president is vooral het gevolg van een aantal corruptieschandalen die de laatste weken en dagen aan het licht kwamen. Het begon enkele maanden geleden met de zogenaamde zaak Skanska. Skanska is een Zweeds bedrijf dat in ruil voor steekpenningen een aantal lucratieve contracten kreeg toegespeeld. De zaak Skanska deed een aantal koppen rollen van hoge functionarissen binnen het ministerie van Planning en Infrastructuur, maar had verder geen grote politieke gevolgen. Anders was het met de bizarre zaak van de Minister van Economie, Felisa Miceli. Bij een routine-onderzoek in de gebouwen van het ministerie werd in de privé-badkamer van de minister een tas gevonden met Argentijnse pesos en Amerikaanse dollars ter waarde van 50.000 euro. Wekenlang hield Miceli vol dat dit geld afkomstig was van een lening van haar broer en dat ze het in haar kantoor bewaarde om het daarna naar de bank te brengen. Toen uit gerechtelijk onderzoek bleek dat deze versie niet klopte met de feiten zat er voor Miceli niets anders op dan op te stappen. Vervelend ook voor president Kirchner die Miceli wekenlang verdedigde en die nu – naar goede gewoonte – met geen woord meer rept over de zaak sinds Miceli opstapte.

Ook de Staatssecretaris voor Milieu maakt een aantal moeilijke weken door. Na maandenlang onderzoek publiceerde de krant Clarin een aantal artikelen over hoe Romina Picolotti met haar budget omspringt. Familieleden worden in dienst genomen op haar kabinet en krijgen een loon dat stukken hoger ligt dan dat van doorsnee kabinetsmedewerkers. Bovendien blijkt Picolotti ook een peperdure voorkeur te hebben voor het reizen met privé-jets en gebeurden er vreemde dingen met het budget van een aantal van haar projecten. Nadat Picolotti twee dagen lang in het presidentiële paleis verantwoording mocht komen afleggen, werd echter besloten dat ze niets illegaals had gedaan en dus gewoon in dienst kon blijven. Of de Argentijnse bevolking ook vindt dat Picolotti niets verkeerds heeft gedaan, valt echter zeer te betwijfelen.

Minister van Defensie Nilda Garré lijkt intussen ook in een storm terecht te komen. Nadat bij een wapenverkoop een aantal onregelmatigheden werden vastgesteld, werd Garré – die de verkoop goedkeurde en ondertekende – door justitie opgeroepen om verklaringen af te leggen. Voorlopig is er geen sprake van een beschuldiging aan haar adres, maar dat intussen ook Garré in een gerechtelijk onderzoek betrokken is, is geen goed nieuws voor de regering.

De dalende populariteit van de regering vertaalde zich inmiddels ook in een aantal lokale verkiezingsnederlagen. Vooral in de hoofdstad Buenos Aires lijkt Kirchner veel krediet te zijn kwijtgespeeld. In het Argentijnse binnenland kan Kirchner wel nog genieten van veel steun. Met het oog op de verkiezingen koos Kirchner echter voor een verrassende strategische keuze. Hij stelt zich niet herverkiesbaar maar schuift daarentegen zijn vrouw Cristina naar voren als presidentskandidate. Zo wedt Kirchner op twee paarden tegelijk: de continuïteit en de verandering. Cristina kan immers zijn politiek verderzetten, maar heeft niet de handicap van het door corruptie aangetaste imago van echtgenoot Nestor. Cristina wordt dan ook volop gepromoot als een nieuw gezicht.

Het valt af te wachten hoe deze strategische zet uiteindelijk zal uitdraaien. Cristina doet het goed in de peilingen waarin ze een grote voorsprong heeft op haar meest directe rivalen, de centrumlinkse Elisa Carrió en de centrist Roberto Lavagna. Maar haar populariteit is ook kwetsbaar. Ondanks het imago van vernieuwing is Cristina zeer nauw verbonden met de huidige regering. Cristina – die als senator al in de nationale politiek actief was toen haar man nog gouverneur was van de provincie Santa Cruz – mag dan wel officieel geen deel uitmaken van de regering, maar in de praktijk is ze binnen die regering al vier jaar lang één van de machtigste figuren. Ze schrijft de speeches van haar man, gaat meer op officieel staatsbezoek dan haar echtgenoot, heeft een kantoor in het presidentiële paleis en wordt betrokken in alle belangrijke regeringsbeslissingen. Als de regering dan ook nog meer in de problemen komt, dan zou het voor de Kirchners wel eens over en uit kunnen zijn.