Foto's: Stain - Tekst: Leo

Toeval of niet, het was op de Groentemarkt naast het oude Vleeshuis dat donderdag uitgeroepen werd tot officiële Veggiedag. Met vegetarische hapjes, muziek en spelletjes zoals 'pak de preis' , maar ook met kookdemonstraties en een heleboel handige informatie konden de Gentenaars woensdag kennis maken met de voordelen van vegetarisch voeding.

Tom Balthazar, de schepen van Milieu en Welzijn, beet de spits af en riep donderdag officieel uit tot Veggiedag. Hij gaf 5 goede redenen om minder vlees te eten:
1/ De planeet vaart er beter bij, want de vleesindustrie is verantwoordelijk voor 18% van de broeikasgasuitstoot.
2/ Vleesvermindering reduceert de ellende in het Zuiden, want voor elke kilo rundsvlees zijn 7 kg graan en 14.000 liter water nodig.
3/ Het is goed voor ons lichaam, want kwalen zoals zwaarlijvigheid, hart- en vaatziekten en sommige vormen van kanker zijn het gevolg van te veel vlees.
4/ De grootschalige vleesproductie gaat vaak gepaard met onwaardige behandeling van dieren.
5/ Vegetarisch eten is gewoon lekker.

Veggiehoofdstad van Europa

“We hadden niet gedacht dat het zo gemakkelijk zou zijn om de mensen van het Gentse stadsbestuur hiervoor warm te maken.” Zegt Karlien De Temmerman van EVA (Ethisch Vegetarisch Alternatief). “De eerste gesprekken waren rond februari en vandaag is 'Donderdag Veggiedag' een feit. Concreet houdt dat in dat in het personeelsrestaurant van de stad op donderdag de hoofdmenu vegetarisch zal zijn.”

“Ook de stadsscholen zullen voortaan op donderdag een vegetarische lunch serveren, hoewel de leerlingen die echt niet willen wel nog vlees kunnen krijgen. Het probleem met scholen is dat leerlingen aan het begin van het jaar moeten kiezen tussen vegetarisch of vlees. En die keuze geldt dan voor elke dag voor de rest van het jaar. Minder vlees behoort dus niet tot de mogelijkheden en dat vinden wij fout. Wij willen dat leerlingen gezond, gevarieerd en duurzaam kunnen eten. Daarom is Donderdag Veggiedag een goede eerste stap naar vleesvermindering.”

“Maar Donderdag Veggiedag zou weinig weerklank hebben moesten we er ook de horeca niet bij betrekken,” vindt Karlien van EVA. “Vandaar hebben alle restaurants in Gent onze laatste publicatie 'Veggie voor Chefs' gekregen. Hiermee willen we restaurants, snackbars en gemeenschapskeukens aanmoedigen om op donderdag vegetarisch maaltijden bovenaan het menu te plaatsen en vlees als alternatief, in plaats van omgekeerd.”

“Verder werden er 90.000 gratis veggie stratenplannen verspreid. In Gent zijn er 13 vegetarische restaurants. Daarmee is Gent de veggiehoofdstad van Europa als je het per inwoner bekijkt.”

Maar EVA wil dat meer steden het Gentse voorbeeld volgen. “We hebben Brussel en andere steden aangeschreven om mee op de boot te stappen en vanuit Hasselt en Leuven kregen we al zeer positieve reacties.”

Vegetarische hapjes voor iedereen

Positieve reacties kwamen ook van de voorbijgangers die getrakteerd werden op vegetarische hapjes: “Ik eet sowieso al niet veel vlees, dus voor mij is dit allemaal niet zo nieuw,” zegt Griet Wils (20). “Maar ik heb toch een engagementsverklaring getekend, waarmee ik aangeef dat ik op donderdag geen vlees meer eet. Wie tekent krijgt een verwenpakket met interessante info over vegetarisch eten.”

Ook Lotte Schiltz (20) is geen vegetariër, maar toch eet ze weinig vlees. Niet zozeer uit overtuiging, maar omdat het goedkoper is. “Ik vind vegetarisch heel lekker en heb zeker geen probleem om vlees te laten. Ik koop geen speciale vleesvervangers, maar ik kook bijvoorbeeld pasta met veel groentjes. Ik heb de indruk dat veel mensen hier al vegetarisch zijn, maar toch vind ik het goed dat de aandacht op vleesvermindering wordt gevestigd. Hopelijk wordt vegetarisme dankzij dit initiatief minder in een alternatief hoekje gedrumd.”

Ingried Mortier heeft weinig ervaring met de vegetarisch keuken: “Ik heb de intentieverklaring ondertekend, omdat het mij interessant lijkt om één keer per week geen vlees te eten. Dus ik doe zeker mee, maar niet op donderdag. Voor mij zal het woensdag zijn, want dan is de slager gesloten. Vegetarisch eten schrikt mij niet af. Ik ga er iets over lezen, er zullen wel recepten in het verwenpakket zitten.”

Ecologische voetafdruk

Ook de Low Impact Man (Steven Vromman) was van de partij: “Ik ben blij met dit Gents initiatief, omdat het helpt de logica om te keren. Vlees eten is vanzelfsprekend en vegetariërs moeten opboksen tegen heel wat vooroordelen. Op school worden kinderen die geen vlees eten moeilijk aanvaard. Door dat eetpatroon één dag per week om te draaien, geef je een gans ander signaal.”

Mensen beseffen onvoldoende de negatieve impact van vleesconsumptie op de planeet en op het klimaat, vindt de Low Impact Man. Maar hij buigt die vaststelling om tot een positieve boodschap: “Stoppen met vlees eten was een van de gemakkelijkste stappen om mijn ecologische voetafdruk te verkleinen. Wie vegetariër wordt reduceert zijn voetafdruk met 11%. Dat is vergelijkbaar met je huis isoleren, overschakelen op groene stroom of niet meer met de wagen rijden. Je kan ook een stap verder gaan en veganist worden. Dan verminder je je voetafdruk met 14%.”

“Vanaf nu zullen mensen op donderdag de kans krijgen om te proeven hoe lekker vegetarisch eten kan zijn. Want velen kennen dat nog niet.” Aldus Steven Vromman.

Een luxe-vegetariër en een flexitariër

“Minder vlees wordt één van de belangrijkste thema's van de milieubewegingen,” weet Steven Geirnaert van het Gents Milieu Front. In het net afgeronde beleidsplan van het GMF staat minder vlees, naast meer fietsen boven op de agenda. “De lancering van Donderdag Veggiedag is een mega succes,” zegt hij terwijl hij een vegetarisch broodje oppeuzelt. “Zelf ben ik geen vegetariër, maar ik heb de luxe van met een vegetariër samen te wonen, dus eet ik zo goed als nooit vlees.” Steven vindt het initiatief van EVA en de stad Gent fantastisch: “Ik zie veel enthousiaste mensen die hopelijk het nut inzien van minder of geen vlees eten.”

Er was ook muziek. Zo zorgde Rona Kennedy van BraSs (The big Rona and Sigrid Show BraSs) voor een toepasselijke muzikale noot. Met het huiveringwekkende geluid van twee vlijmscherpe vleesmessen die ritmisch over elkaar slepen, bezong ze haar eigen hypocrisie. “Ik ben namelijk een principiële vegetariër die af en toe zondigt, vandaar dit cabaretnummer over de manier waarop ik flexitariër ben.”

Rona was 16 toen ze vegetariër werd. “13 jaar lang heb ik geen enkel stukje vlees of vis gegeten. Tot ik op wereldreis een stuk lamsvlees aangeboden kreeg van boeren die het arme dier speciaal voor ons geslacht hadden. Ik kon niet weigeren, maar de volgende dag had ik enorm veel last van mijn maag.”

Sindsdien eet Rona heel af en toe nog een stukje vis. Maar zelf kookt ze strikt vegetarisch. Ze gebruikt veel bonen, tofu en seitan in haar eten. Ook Rona is enthousiast over 'Donderdag Veggiedag': “Het is vooral een toegankelijk initiatief en een leuke manier om mensen aan te moedigen.”

Vegetarische honden, katten en een bokskampioen

Het Gentse Veggiefeest werd aan elkaar gepraat door radiojournalist Wim Coenen, die momenteel in loopbaanonderbreking is om vegetarisch honden- en kattenvoer in de Benelux op de markt te brengen. “Het is eigenaardig dat mensen er vanuit ethisch of ecologisch perspectief voor kiezen om geen vlees te eten, terwijl ze hun dieren wel nog vlees geven.” Hij en zijn vrouw, die allebei veganist zijn, hebben 11 zwerfkatten in huis die strikt plantaardig eten en toch blaken van gezondheid. “In Italië vonden we de enige producent van dierenvoeding die 100% dierenproefvrij, GMO-vrij en veganistisch was. Het probleem met honden- en kattenvoer is dat het uit vleesafval bestaat. Hierdoor kampen dieren vaak met allerlei ziekten en aandoeningen. Vegetarisch dierenvoer is misschien wel wat duurder, maar het is perfect uitgebalanceerd met de juiste plantaardige additieven en dus volkomen gezond.”

En voor wie beweert dat je niet stoer en sterk en tegelijk vegetarisch kan leven, klom Belgisch bokskampioen Jurgen Haeck (38) op het podium. 20 jaar geleden schrapte hij van de ene op de andere dag vlees van zijn menu. Zijn grootmoeder waarschuwde hem nochtans dat hij nooit sterk zou worden als hij geen vlees at. In april verlengde hij zijn titel na een overwinning van een bokser die 15 jaar jonger is dan hijzelf.