Kiest AB Inbev voor een lock-out?

christophe20 januari 2010 – 17:23

BRUSSEL -- De directie bij AB Inbev en de vakbonden vechten een robbertje uit over de invoering van tijdelijke werkloosheid in het bedrijf na de blokkade die nu al bijna twee weken aansleept. Maar kan dat wel, tijdelijke werkloosheid in een bedrijf dat in een sociaal conflict verwikkeld is?

Vanochtend vroeg vergrendelde de directie van AB InBev de productie-eenheden van de brouwerijen in Leuven, Jupille en Hoegaarden met kettingen. De vakbonden lieten de vergrendeling van de ingangspoort in Leuven vaststellen door een deurwaarder en braken daarna het slot open. Na wat geduw en getrek met de security geraakten de werknemers toch binnen zodat ze hun aanwezigheid konden registreren aan de prikklok.

“Wat AB Inbev vanochtend probeerde, is volgens ons een lock-out”, zegt Eddy van Lancker, federaal secretaris van het ABVV. “Een lock-out betekent letterlijk het buitensluiten van de werknemers. De poorten met kettingen vastmaken: ik weet niet of je nog duidelijker kan maken dat werknemers niet welkom zijn.”

“Lock-outs zijn een zeldzaam fenomeen in België,” aldus Van Lancker. “Bij ons weten zijn er slechts twee echte lock-outs geweest: bij Acec in Charleroi in 1974 en bij Boel in Temse in 1977. Bij Acec heeft het dan nog tien jaar geduurd voor we voor de rechtbank gelijk gekregen hebben.”

Een lock-out komt op de vakbonden over als een oorlogsverklaring. Van Lancker: “Een lock-out betekent dat de werknemers zonder inkomen vallen. In de feiten komt dat neer op een contractbreuk.”

Tijdelijke werkloosheid
In een mededeling liet de directie van AB weten: “De aanhoudende blokkades leidden ertoe dat wij onze medewerkers in de brouwerijen geen werk meer kunnen verschaffen, waardoor zij zijn aangewezen op het stelsel van tijdelijke werkloosheid wegens staking.”

“Dat kan niet zomaar”, reageert Eddy van Lancker van het ABVV. “Tijdelijke werkloosheid kan in drie gevallen. Het kan om economische redenen als er bijvoorbeeld een conjunctureel gebrek aan werk is. Technische werkloosheid kan bijvoorbeeld bij een mankement. Maar in dat geval moet de werkgever wel de eerste zeven dagen voor zijn rekening nemen.”

“Tijdelijke werkloosheid kan ook bij overmacht, maar in dat geval vallen de werknemers puur en sec terug op de werkloosheidsvergoeding. Die periodes tellen bijvoorbeeld niet meer voor het vakantiegeld.”

“Maar tijdelijke werkloosheid door overmacht moet goedgekeurd worden door het beheerscomité van de RVA en dat is paritair samengesteld. Daar hebben de vakbonden dus een even grote stem als de werkgevers. Ik zie dat dus niet zo snel gebeuren”, zegt Eddy Van Lancker die zelf ook zetelt in het beheerscomité van de RVA. De eerstvolgende zitting is trouwens pas op 7 februari.

Internationale solidariteit
Ondertussen raakte ook bekend dat de Nederlandse Dommelsch-brouwerij Jupiler wil produceren om AB Inbev uit de nood te helpen. “Deontologisch is het verwerpelijk maar wettelijk kunnen we daar niets aan doen. We zijn aangewezen op solidariteit”, zegt Eddy van Lancker.

En dat lijkt te lukken. FNV-Bondgenoten heeft na een bijeenkomst van het personeel geëist dat de Dommelsch-brouwerij geen productie van AB Inbev overneemt. "Als de directie niet aan deze eisen tegemoet komt, dan volgt een staking. Inbev komt hier niet mee weg", zegt Jack Couwenbergh, bestuurder van FNV Bondgenoten.

AB Inbev dreigt heel wat imagoverlies te lijden door het conflict. Eddy Van Lancker: “Het is niet slim maar er staat veel op het spel. Als de managers in hun opzet slagen, kunnen ze 1 miljard euro onder elkaar verdelen. Dat is wel een krasje op hun reputatie waard. Hun afzetmarkt ligt trouwens contractueel vast via de cafés die aan hen verbonden zijn. Het geheugen van mensen is op dat vlak niet zo groot. Ik zie nog altijd Renaults rondrijden na de brutale sluiting van Renault Vilvoorde.”

Symbooldossier
Het conflict is wel uitgegroeid tot een symbooldossier. Ook voor de vakbonden, zegt Eddy Van Lancker. “Het Inbev-dossier is voor ons van cruciaal belang. Als wij in dergelijke situatie geen positief resultaat halen, kan dat een serieuze weerslag hebben. Andere bedrijven zullen zich dan ook niet inhouden om hier en daar nog wat harder te besparen. België is nu al het derde meest productieve land ter wereld. Wij kunnen niet toelaten dat bedrijven die fenomenale winsten maken beginnen te saneren.”

Bij AB Inbev springen vooral ook de enorme bonussen in het oog. “Om dergelijke dingen te vermijden heeft men indertijd onafhankelijke waarnemers aangesteld om de belangen van de werknemers te respecteren. En nu zien we dat ook zij langs de kassa passeren als er hard gesnoeid wordt”, verwijst Van Lancker naar het zitje van oud-premier Jean-Luc Dehaene in de raad van bestuur van AB Inbev.

“Ik kan mij niet eens iets voorstellen bij die enorme bedragen die managers binnenrijven. Zij zijn van de grootteorde van de budgetten van de RVA, maar daar worden dan wel de anticrisismaatregelen en honderdduizenden mensen mee betaalt”, zegt Van Lancker.