Gisteren had ik nog eens De Zevende Dag aanstaan. Tjonge, tjonge, beschaafd TV-debat! Met het afstandsding bij de hand kon ik gelukkig makkelijk het volume minderen.

Het ging ook over Congo. Dat land is weer wat kortstondig politiek gekrakeel waard. Vermoedelijk zitten de verkiezingen van juni daar voor iets tussen. Of de Congolese bevolking er beter van wordt? Dat lijkt de laatste van de bezorgdheden.

Kort geresumeerd. De SP.a maakt zich druk dat een bezoek van koning Albert-2 aan Congo te vroeg komt. Er zijn, zegt de partij, geen garanties voor goed bestuur en geen garanties over hoe er met de natuurlijke rijkdommen wordt omgesprongen. Premier Verhofstadt mag gaan in plaats van de koning, als hij maar "de juiste boodschap" geeft.
De liberale familie is voor het koningsbezoek. De MR, de partij van minister van Ontwikkelingssamenwerking De Decker, loopt voorop. De VLD volgt, zelfs minister van Buitenlandse Zaken De Gucht draait bij.

Over de grond van de zaak zijn de Belgische politici het eens: de pas verkozen Congolese bewindvoerders zijn onbetrouwbaar, ze zullen het Belgische vertrouwen pas verdienen als ze zich leren gedragen. En passant komt de klacht dat de regeringsvorming in Congo zo lang duurt. Hoe dat komt? Formateur Gizenga wil géén lui in zijn regering wier naam nog maar vernoemd wordt in corruptie-dossiers. Dat mocht er hier wel worden bijverteld.

Flauw spektakel is dit. De oorlog in Congo (1998-2003) heeft vijf miljoen doden gekost. Dat cijfer staat nu ook in officiële teksten. Dit was de bloedigste oorlog sinds WO2. Hebben Geert Lambert (spirit) of een Bart De Wever (n-va) daar eerder al één seconde bij stilgestaan? En heeft de officiële Belgische politiek ooit in blok Rwanda of Oeganda terechtgewezen toen die grote stukken van Congo bezet hielden en er samen met enkele collaboratiebewegingen, zoals die van Jean-Pierre Bemba, een ongeziene terreur uitoefenden?

Onze politici maken nu president Kabila verdacht. De koning mag hem niet met een officieel bezoek legitimeren. Kabila, zo staat in opinie-stukken, heeft schimmige mijncontracten geparafeerd; naste medewerkers zitten in duistere zaken; het nieuwe bewind schendt alweer de mensenrechten.

Het geheugen is kort. Men vergeet de episode van de Inter-Congolese Dialoog. De jarenlange conferenties zijn door de internationale gemeenschap gefinancierd. Zij stelde de (niet-Congolese) voorzitters aan en schreef de 'akkoorden'. Zo is aan Congo een overgangsregime opgedrongen. Daarin kregen naast het loyalistische kamp ook de collaborateurs en oorlogsmisdadigers een plaats. Was dat een 'duidelijk signaal' aan de criminelen?

Dat beruchte regime van '1+4' (één president en vier vice-presidenten) liet ook toe dat notoire Mobutisten weer posities innamen in het Congolese bestel. Zij hebben onder dictator Mobutu de plynder-pyramide doen draaien die Congo heeft kaalgeplukt. Jean-Pierre Bemba komt uit die 'mouvance'. Andere top-Mobutisten als Kengo wa Dondo en Lunda Bululu zitten nu opnieuw in de Senaat.

De SP.a is geschandaliseerd omdat minister De Decker zopas de Belgische ontwikkelingshulp voor
Congo heeft verdubbeld. Heeft Congo dan géén steun nodig? Heeft de bevolking er nog niet genoeg afgezien? Moet, om maar iets te zeggen, het rechtssysteem niet uitgebouwd zodat de kopstukken van de kleptocratie vervolgd kunnen worden?

Congo zit aan de grond. Het land heeft wel één van de eerste exploten van de 21-ste eeuw klaargespeeld: het heeft, in een institutioneel en economisch vacuum, 25 miljoen mensen voor verkiezingen gemobiliseerd en nieuwe leiders legitiem verkozen. Dat verdient méér dan een bemoedigend schouderklopje. Ver van mij om nu voor Albert-2 partij te trekken. Maar een koninklijk bezoek aan Congo, dat is overduidelijk, zal onder de Congolese bevolking een enorm enthousiasme teweeg brengen. Het zal de hoop op een heropbouw van het land doen opleven en de idee versterken dat België, als voormalige koloniale macht, zich nu oprecht achter deze heropbouw zet. En laat de Derde Wereld-beweging in België er dan maar voor zorgen dat België er geen nieuwe bevoogding van maakt.

[Minister De Gucht in Le Soir van 5 februari:
Sur le fond, mon parti et le SP.A. font la même analyse : après les élections, tout reste à faire au Congo : la mise en place d'une bonne gouvernance, la gestion des richesses minières, la lutte contre la corruption et le respect des droits fondamentaux. C'est sur la manière d'atteindre ces objectifs que l'on diverge].