Precies twee jaar geleden verliep de deadline van de Europese Unie om rechten op overleg en informatie toe te kennen aan werknemers in KMO's. De Belgische overheid deed nog altijd niks. Met een symbolische actie voeren de vakbonden de druk op. “Bijna de helft van de werknemers uit de privésector werkt in een KMO. Zij verdienen gemiddeld één derde minder, hebben minder recht op vorming en lopen meer kans op een werkongeval,” zegt ACV-voorzitter Luc Cortebeeck. De aanwezigheid van vakbonden zou daar wat aan kunnen doen, zeggen de bonden.

Tot nu toe moeten enkel de Belgische bedrijven met 50 tot 100 werknemers een preventie- en veiligheidscomité oprichten. Vanaf 100 werknemers moeten ze ook een ondernemingsraad hebben waar economische dossiers besproken worden met de vertegenwoordigers van de werknemers. “België is daarmee de slechtste leerlingen van de Europese klas. Alleen in België hebben werknemers uit bedrijven tussen 20 en 50 werknemers niks te zeggen,” zegt ABVV-voorzitter Rudy De Leeuw. In Duitsland bestaat er zelfs al werknemersvertegenwoordiging vanaf 5 werknemers.

De vakbonden gingen ook even aankloppen bij minister van Werk Peter Vanvelthoven (sp.a). Die werkte een compromisvoorstel uit. Hij stelt voor om de bestaande veiligheidscomités ook de bevoegdheid van ondernemingsraad te geven. In sectoren die slecht scoren op vlak van arbeidsongevallen zou de drempel voor de oprichting van een veiligheidscomité verlaagd worden tot 20 werknemers.

De vakbonden vinden het compromis nog onvoldoende, maar voor de werkgevers gaat zelfs het compromis veel te ver. Zij willen niet weten van inspraak in KMO's. Minister Vanvelthoven staat ook binnen de eigen regering alleen met zijn compromis. De liberale regeringspartijen VLD en MR zijn tegen. “Blijkbaar is inspraak geen punt voor de hele regering,” aldus Luc Cortebeeck.

Er is nochtans haast bij. De Raad van State stelde onlangs dat het niet kan dat er enkele sociale verkiezingen zijn voor de ondernemingsraad in bedrijven met meer dan 100 werknemers. De sociale verkiezingen van volgend jaar dreigen in een juridisch vacuüm terecht te komen. Er hangt België ook een Europese sanctie boven het hoofd. De Europese Commissie daagde België¨voor het Europees Hof van Justitie nadat het ACV klacht had ingediend. Binnenkort valt een eerste vonnis. Als België dan nog lang talmt, dreigt er zelfs een financiële sanctie.